Boekkunst 6 - Zelf een patroon maken

Voor dit knutselwerkje geldt © Copyright www.knutselidee.nl

In dit deel over boeken vouwen: het maken van een patroon met een spreadsheet.
Het is een wat lastig werkje om een patroon te maken maar zeker niet te moeilijk. Het lastige zit in het probleem met de verhoudingen. De hoogte/breedte verhouding is voor sommige modellen vervelend uit te dokteren. Als je een teckel maakt dan moet het uiteindelijke resultaat ook een lang hondje zijn en niet een ingedrukt hondje. Helaas lukt het niet altijd meteen om het goed te krijgen omdat het uitdrukken van het boek na vouwen soms verder gaat dan je zou willen. Over het algemeen moet je afbeelding iets breder dan hoog zijn om er redelijk uit te gaan zien in het boek. En daarbij tellen de witte randen ook, dus de afbeelding van een teckel heeft meer witte randen boven en onder de afbeelding om zodoende toch maar iets breder te zijn dan hoog!

Eerst heb je natuurlijk een afbeelding nodig. Dit kan een afbeelding van internet zijn, of een zelf getekend plaatje. Ook teksten gemaakt met een font dat je leuk vindt kunnen gebruikt worden. Schrijf dit eerst in een tekenpakket zodat je het als afbeelding in de spreadsheet kan zetten en uitrekken.
Zorg in ieder geval dat je het plaatje opslaat zonder teveel randen eromheen. De buitenrand moet aan vier kanten ongeveer het figuur raken dat je wilt gaan maken.

Wat je ook moet weten is hoe hoog het figuur in je boek gaat worden. Dus de hoogte van je boek met 4 tot 6 centimeter minder omdat het figuur nooit de rand van je boek moet raken. Is je boek dus 23 centimeter hoog dan moet je patroon op het A4 ongeveer 23 min 6 is 17 centimeter worden.
En natuurlijk moet je het aantal bladen in je boek weten omdat je zoveel vouwen in je patroon moet zien te krijgen.

Maak de afbeelding in een tekenpakket 90 graden gedraaid en zet hem met kopiëren en plakken in een cel (B2) van je spreadsheet.

Rek de afbeelding naar rechts, maakt niet heel veel uit hoeveel. (De breedte van je scherm is meestal wel genoeg.)

Rek hem dan uit in je spreadsheet, naar beneden, tot je bij de rij bent die gelijk is aan het aantal bladzijden dat je hebt in je boek. Dus naar bijvoorbeeld de rij 250 voor het maken van 250 vouwen in je boek.

Voor het printen moet je een aantal printersettings instellen.
De marges voor de pagina zet je boven en onder op 0 en links en rechts op bijvoorbeeld 3 centimeter. Deze kun je iets groter en kleiner zetten om het patroon de juiste breedte te geven in samenhang met de grootte van het boek. Een A4 is 21 centimeter dus als je beide marges op 3 centimeter zet houd je 15 centimeter voor de hoogte van je figuur op het boek over.

Tevens kun je de printverhouding zetten op 1 op 5 pagina's zodat de breedte nooit over meer dan 1 pagina gaat. Maar de lengte van je afbeelding wel.

Ook het printen van de cellijnen moet aangezet worden omdat je die lijnen nodig hebt voor het vouwen.

Dan zet je hem op printvoorbeeld en kijkt of het er goed uit gaat zien. Waarschijnlijk niet meteen in één keer en moet je nog wat dingen aanpassen.

Is alles in orde dan kun je het geheel printen en met het patroon aan het werk gaan.

Wanneer is het in orde?
De breedte moet in ieder geval de breedte van je boek zijn. Als je dus 17 centimeter moet hebben dan moet dit ook zo zijn in het printvoorbeeld. Het wit van het A4'tje dat je ziet is 21 centimeter breed.
Verder moeten links en rechts de rasterlijnen zichtbaar zijn. Dat zijn de lijnen waar je straks op gaat vouwen.
Tevens loop je van boven naar beneden even alles langs of er geen vreemde dingen ontstaan die lastig of niet te vouwen zijn. Bij een mooi plaatje zul je daar geen last van hebben.

Om alles nog even op een rij te zetten en misschien nog iets duidelijker te maken hieronder nog een korte film met alle stappen voor het zelf maken van een patroon om een boek te vouwen.

Vergeet niet om alle stappen vanaf boekvouwkunst deel 1 te volgen voordat je gaat beginnen met het boek vouwen in een ingewikkeld patroon.

Variaties
Er kunnen nog een paar dingen anders gedaan worden als je dat handiger lijkt.
Zo kun je de achtergrond in het excel sheet aanpassen zodat de rijen om en om een andere kleur krijgen. Dus bijvoorbeeld een witte rij, dan een grijze, dan een witte enz. Hiermeer wordt het weer iets makkelijker om te kijken waar je bent want je schuift steeds op van wit naar grijs (of andersom)

Ook een optie is, als je het patroon eenmalig voor een boek maakt, om de bladzijdenummers bij de lijn te zetten. Dus als je een boek met 250 bladzijden hebt en je wilt 200 vouwen maken dan krijg je in het patroon bij de 200 lijnen de bladzijde nummers. Dus je ziet dan 25, 27, 29, 31 enz tot aan nummer 225.
Je kan dan nooit in de war raken want als de eerste bladzijde die je nog vouwen moet 125 is dan leg je hem simpel op de lijn 125 en moet het goed zijn. Bijhouden met een pen waar je bent is dan niet meer nodig.

Voor het vouwen zijn er nog diverse tips waar je aan kunt denken. Deze vind je in Boekkunst deel 7 - Diverse tips voor boekkunst van deze reeks boekkunst.